سفارش تبلیغ
صبا ویژن
[ و چون زیاد بن ابیه را به جاى عبد اللّه پسر عباس به فارس و شهرهاى تابع آن حکومت داد ، در گفتارى دراز که او را از گرفتن خراج پیش از رسیدن وقت آن نهى فرمود گفت : ] کار به عدالت کن و از ستم و بیداد بپرهیز که ستم رعیت را به آوارگى وادارد و بیدادگرى شمشیر را در میان آرد . [نهج البلاغه]
آمار

بازدید امروز :427
بازدید دیروز :275
کل بازدید :3058061
تعداد کل یادداشت ها : 1491
103/1/10
یادداشت های گذشته [1484]
برگزیده ها
 
کانال گفتگو با زرتشتیان [0] سایت "گفت و گو با زرتشتیان" [0] بر قله احادیث [0] مبهم ترین شخصیت تاریخ [0] خلیج فارس در سخن پیامبر(ص) [0] هیچستان [1] ترجمه منشور کورش [0] راه مقابله با زرتشتی [0] زنده زنده پوست کندن [1] سهم زرتشتیان در جنگ با عراق [1] نقد مسلمانان به جای اسلام [0] همه چیز اسلام از زرتشت! [0] چهارشنبه سوری [0] چرا اسلام جایگزین زرتشتی؟ [0] مهمترین های اسلام و زرتشتی [1] نژادپرستی ابزار زرتشتیان [0] گرایش زنان به اسلام [0] برخورد زرتشتیان با مرتدان [0] مقایسه ی بحرینی ها و زرتشتی ها [0] مفاتیح و ادرار شتر [0] نژادپرستی ممنوع [0] پس از عمری پژوهش [1] اسلام فردوسی [0] اسلام برای 1400 سال پیش [0] حقوق حیوانات در اسلام [0] تفسیر فروهر [0] امام رضا(ع) و زرتشتیان [0] مقایسه ی ادرار گاو و شتر [0] توهین به ایرانیان [0] تغییر در زرین کوب [0] ساسانیان بیگانه از فروهر [0] شورش ها در ایران [0] حضور امامان در جنگ با ایران [0] استحقاق توهین؟! [0] کاهش جمعیت زرتشتیان [0] کاهش حضور زرتشتیان در اینترنت [0] جنگ و کشتار [0] نجابت زرتشتیان [0] درخواست زرتشتیان از من [0] ظلم به زنان [0] اسلام اختیاری ایرانیان [0] می خواهم زرتشتی شوم! [475] ارزش شعار زرتشتیان [0] دزدی حدیث [0] وحشی‏گری در ایران باستان [0] کشتارهای امام علی(ع) [0] اخراج آریایی ها [0] تشرف یک زرتشتی به اسلام [0] عوامل گرایش به زرتشتی [0] ملاک خودی و غیر خودی [0] مشروعیت انجمن زرتشتیان؟ [0] قرض دادن زن خود [0] اعدام در دین زرتشتی [0] نوروز [0] انتخاب رئیس حکومت [0] آدم خواری [0] بی اعتباری گاتها [0] کارنامه اسلام [0] پیامبر اسلام(1) [0] پیامبر اسلام(2) [0] آرشیو پیوند روزانه [74]
خبر مایه
 
0[0]
لینک خرید کتاب راه راستی: www.raherasti.ir/9791

عضویت در تلگرام
 

سایت راه راستی راه اندازی شد

سید حسن فاطمی موحداین مقاله به قلم اینجانب در مجله حوزه، شماره 83، آذر و دی 1376 به چاپ رسید.
بیشتر واژه «عجم» را در روایات به «غیر عرب» معنا می کنند اما از پاره ای روایات استفاده می شود که «عجم» همه غیرعرب را در بر نمی گیرد. به عبارت دیگر انسانها به دو گروه عرب و عجم تقسیم نمی شده اند و عجم تنها به گروه خاصّی از غیرعربها اطلاق می شده است. روایات زیر به روشنی گویای آن است:
* پیامبر اکرم(ص):
یا ابا الحمراء، انطلق فادع لی مائه من العرب وخمسین رجلاً من العجم وثلاثین رجلاً من القبط وعشرین رجلاً من الحبشه… ثمّ قال(ص): یا معشر العرب والعجم والقبط والحبشه… .[1]
ای ابوحمراء، برو و این افراد را برایم فرا خوان: صد تن از عرب و پنجاه مرد عجم و سی نفر از قبط و بیست نفر از حبشه… سپس فرمود: ای گروه عرب و عجم و قبط و حبشه… .
* امام صادق(ع):
یا هشام، النبط لیس من العرب ولامن العجم.[2]
ای هشام، نبط نه از عرب است و نه از عجم.
* امام علی(ع):
یسیر المهدی حتّی ینزل بیت المقدّس وتنقل الیه الخزائن وتدخل العرب والعجم واهل الحرب والروم وغیرهم فی طاعته.[3]
حضرت مهدی(ع) حرکت می کند تا در بیت المقدس منزل می کند و خزینه ها به سوی او سرازیر می شوند و عرب و عجم و جنگاوران و اهل روم و غیر آنها سر بر فرمان او می نهند.
* هنگامی که پیامبر اسلام(ص) خود را به عدّه ای از یهودیان «رسول ربّ العالمین» معرّفی فرمود، آنان پرسیدند:
الی من؟ الی العرب ام الی العجم ام الینا؟[4]
به سوی چه کسی فرستاده شده ای؟ به سوی عرب یا عجم یا ما؟

* امام صادق(ع):
لایحبّنا من العرب والعجم وغیرهم من النّاس الاّ اهل البیوتات والشرف و… .[5]
عرب و عجم و مردمان ما را دوست ندارند مگر شخصیتهای برجسته و شریفان و… .

* در دعای عهد:
اسألک بحجابک العربی و بحجابک العجمی و بحجابک العبرانی و بحجابک السریانی و بحجابک الرومی و بحجابک الهندی.[6]
عجم کدام گروه غیرعرب هستند؟
روایات گذشته نشان داد که به همه غیرعربها «عجم» گفته نمی شده است. پس از جست وجو احادیثی را یافتیم که نشان می دهد، آن گروه ایرانیانند و به روایتی بر نخوردیم که به گروهی غیر از ایرانیان «عجم» اطلاق گردد:
* امام علی(ع):
انّما سمّت العجم شهورها بآبان ماه و آذرماه و غیرهما… .[7]
عجمها ماههای خود را آبان ماه و آذر ماه و غیر آنها نامیده اند… .
روشن است که تنها ایرانیان ماههای خود را آبان و آذر و… نامیده اند.
* معلّی بن خنیس گوید: امام صادق(ع) از من پرسید: آیا با نوروز آشنا هستی؟
عرض کردم: فدایت گردم این روز روزی است که عجم آن را بزرگ می شمارد و در این روز به یکدیگر هدیه می دهند.[8]
* در پایان روایت بالا امام صادق(ع) می فرماید:
ما من یوم نیروز الاّ ونحن نتوقّع فیه الفرج؛ لأنّه من ایامنا وایام شیعتنا حفظته العجم وضیعتموه انتم.
هیچ نوروزی فرا نمی رسد مگر منتظر فرج در آن روز هستیم؛ زیرا این روز از روزهای ما و شیعیان ماست که عجم آن را حفظ کرد ولی شما آن را از بین بردید.
روشن است که تنها ایرانیان نوروز را بزرگ می شمارند و آن را حفظ کرده اند.
* در جنگ احزاب هنگام رایزنی پیامبر اکرم(ص) با مهاجران و انصار، سلمان گفت:
انّ العجم اذا احزبها امر مثل هذا اتّخذوا الخنادق حول بلدانهم وجعلوا القتال من وجه واحد.[9]
عجم در چنین مواقعی، پیرامون شهرهای خود خندق حفر می کنند و از یک سو می جنگند.
دور است که تمام غیرعربها هنگام جنگ همین شیوه را به کار می بسته اند و مراد سلمان از عجم، ایرانیان است.
* یک روز عمر با نگرانی و هراس بر منبر رفت و گفت: اهالی همدان، اصفهان، ری، قومس[10]، و نهاوند هم پیمان شده اند تا عربها را از سرزمین خود بیرون کرده، به جنگ ما بیایند. سپس از حاضرین نظر خواست. امیرالمؤمنین(ع) ضمن سخنانی فرمود:
انّک ان اشخصت اهل الشّام من شامهم سارت الرّوم الی ذراریهم وان اشخصت اهل الیمن من یمنهم سارت الحبشه الی ذراریهم… وامّا ذکرک کثره العجم ورهبتک من جموعهم فانّا لم نکن نقاتل علی عهد رسول اللّه(ص) بالکثره… .[11]
اگر اهل شام را از شام احضار کنی رومیان آهنگ فرزندانشان می کنند و اگر اهل یمن را از یمن احضار کنی اهل حبشه به فرزندانشان باز می گردند… و امّا در مورد فراوانی عجم و ترس تو از جمعیت ایشان که سخن گفتی، باید بگویم: ما در زمان رسول خدا(ص) با تکیه به فراوانی نیرو نمی جنگیدیم… .
* رسول خدا(ص):
من بنی فی ارض الاعاجم فعمل بنیروزهم و مهرجانهم فهو منهم.[12]
هرکس در سرزمین عجمها بنایی بسازد و به نوروز و عید مهرگانشان[13] عمل کند، از عجمها به شمار می رود.
* پیامبر اسلام(ص):
ابشروا یا بنی فروخ، فلو کان الایمان معلقاً بالثریا لاتناله العرب لنالته العجم.[14]
بشارت باد ای فرزندان فرّوخ، اگر ایمان به ستاره ثریا آویزان باشد، عرب به آن دست نمی یابد امّا عجم به آن خواهد رسید.
واژه «فرّخ» فارسی و به معنای فرخنده است و مضمون این حدیث بارها از جانب پیامبر(ص) درباره ایرانیان گفته شده است. بنابراین می توان گفت: مراد از «بنی فرّوخ» ایرانیان است.[15]
* … ثم القائم بعده ابنه الامام علی الرضا المرتضی لدین الله امام الحق یقتل بالسم فی ارض العجم.[16]
سپس قائم بعد از موسی بن جعفر(ع) فرزندش امام علی رضا است که راضی به دین خدا و امام حق است. او با سم در زمین عجم کشته می شود.
عجم در کلام محدّثان
از عبارات دو تن از محدّثان استفاده می شود که آنان «عجم» را همان ایرانیان می دانسته اند:
1. شیخ صدوق:
لعبدالمطلب عشره اسماء تعرفه بها العرب وملوک القیاصره وملوک العجم وملوک الحبشه… .[17]
عبدالمطلب ده نام داشت که عرب و قیصرها و پادشاهان عجم و پادشاهان حبشه… به آن نامها او را می شناختند.
2. علامه مجلسی در بحار، جلد 20، صفحه 377 عنوان یکی از بابها را این گونه نگاشته است:
باب 21 مراسلاته(ص) الی ملوک العجم والروم وغیرهم.
در بحار جلد 48 صفحه 305 قسمتی از کلام امیرالمؤمنین(ع) درباره قیام حضرت مهدی(ع) آورده شده است:
کأنّی اسمع صهیل خیلهم وطمطمه رجالهم.
گویا شیهه اسبهای آنان (یاوران حضرت مهدی علیه السلام) و طمطمه مردانشان را می شنوم.
از آنجا که در یکی از کتابها کلمه «طمطمه» واژه ای عجمی معرّفی شده علاّمه مجلسی نتیجه می گیرد که یاران حضرت مهدی(ع) به فارسی سخن می گویند. بنابراین علاّمه مجلسی عجم را ایرانیان می دانسته است.
نتیجه
از کاربردهای گوناگون واژه «عجم» بر می آید که در روایات هر جا واژه «عجم» بدون قرینه به کار رفته باشد، نمی توان عجم را تمام غیرعرب دانست بلکه ذهن به ایرانیان انصراف پیدا می کند. چنان که در مجمع البحرین «عجم» به «فُرْس» معنی شده است. از آنچه گفتیم روشن می شود که «عجم» در روایات زیر ظهور در ایرانیان دارد:
* امام باقر(ع):
اصحاب القائم ثلاثمأه وثلاثه عشر رجلاً اولاد العجم.[18]
اصحاب حضرت قائم(ع) 313 ایرانی هستند.
* امام علی(ع):
کأنّی بالعجم فساطیطهم فی مسجد الکوفه یعلّمون النّاس القرآن کما انزل.[19]
گویا خیمه های ایرانیان را در مسجد کوفه می بینم که قرآن را همان گونه که نازل شده یاد می دهند.
* امام صادق(ع):
لو نزل القرآن علی العجم ما آمنت به العرب وقد نزل علی العرب فآمنت به العجم فهی فضیله العجم.[20]
اگر قرآن بر ایرانیان نازل می شد عرب به آن ایمان نمی آورد ولی بر عرب نازل شد و ایرانیان به آن ایمان آوردند. این، فضیلت ایرانیان است.
* پیامبر اکرم(ص):
معاشر قریش، تضربون العجم علی الاسلام هذا واللّه لیضربنّکم علیه عوداً.[21]
ای گروه قریش، شما ایرانیان را به خاطر اسلام با شمشیر می زنید. به خدا سوگند، آنان در آینده شما را برای بازگرداندن به اسلام با شمشیر می زنند.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
[1]. امالی، شیخ صدوق (م 381ق)، قم، مؤسسه بعثت، 1417ق، ص 465؛ بحارالانوار، علامه مجلسی (م 111.ق)، بیروت، مؤسسه الوفاء، 1403ق، ج 38، ص 108.
[2]. وسائل الشیعه، شیخ حر عاملی (م 1104ق)، قم، مؤسسه آل البیت، 1414ق، ج 20، ص 83؛ بحارالانوار، ج 5، ص 277.
[3]. الملاحم والفتن، سید بن طاووس (م 664ق)، مؤسسه صاحب الامر، چاپ اول، 1415ق، ص 139؛ کنز العمال، متقی هندی (م 975ق)، بیروت، مؤسسه الرساله، 1409ق، ج، 14، ص 589.
[4]. امالی، شیخ صدوق، ص 254.
[5]. مستطرفات السرائر، ابن ادریس حلی (م 598ق)، قم، انتشارات جامعه مدرسین، چاپ دوم، 1411ق، ص 571؛ بحارالانوار، ج 27، ص 149. 
[6]. مهج الدعوات، سید بن طاووس (م 664ق)، بیروت، مؤسسه الاعلمی، چاپ اول، 1414ق، ص 399.
[7]. علل الشرائع، شیخ صدوق، نجف، المکتبه الحیدریه، 1385ق، ج 1، ص 41؛ بحارالانوار، ج 14، ص 150.
[8]. بحار الانوار، ج 56، ص 92.
[9]. الخرائج والجرائح، قطب الدین راوندی (م 573ق)، قم، مؤسسه امام مهدی(ع)، 1409ق، ج 1، ص 152؛ بحار الانوار، ج 18، ص 32.
[10]. از نواحی ایران.
[11]. ارشاد، شیخ مفید (م 413ق)، بیروت، دارالمفید، چاپ دوم، 1414ق، ج 1، ص 209.
[12]. کنزالعمال، ج 15، ص 408.
[13]. مهرگان از عیدهای باستانی ایرانیان است.
[14]. ذکر اخبار اصبهان، ج 1، ص 5.
[15]. ایرانیان مسلمان در صدر اسلام، ص 48.
[16]. مقتضب الاثر، احمد بن عیاش جوهری (م 401ق)، قم، مکتبه الطباطبائی، ص 14.
[17]. الخصال، شیخ صدوق، قم، انتشارات جامعه مدرسین، 1403ق، ص 453.
[18]. بحارالانوار ، ج 52، ص 369.
[19]. الغیبه، محمد بن ابراهیم نعمانی (م 380ق)، قم، انوارالهدی، چاپ اول، 1422ق، ص 333.
[20]. بحارالانوار، ج 48، ص 304.
[21]. نفس الرحمن فی فضائل سلمان، محدث نوری (م 1320ق)، مؤسسه الآفاق، چاپ اول، 1411ق، ص 199.


  
Google

در این وبلاگ
در کل اینترنت
وبلاگ-کد جستجوی گوگل