*سهیلا:
همه می دونن که پیاده روی بهترین ورزشه. اما پیامبر اسلام سفارش کرده که: کم پیاده روی کنید. این درسته؟
فاطمی:
متن عربی حدیث با ذکر آدرس ذکر کنید تا بشه بررسی کرد.
سهیلا:
لِکلِّ شَیءٍ حیلَةٌ، وحیلَةُ الصِّحَّةِ فِی الدُّنیا أربَعُ خِصالٍ: قِلَّةُ الکلامِ، و قِلَّةُ المَنامِ، و قِلَّةُ المَشی، و قِلَّةُ الطَّعامِ. (بحار الأنوار: ج 8 ص 144 ح 67)
هر کارى چاره اى دارد و چاره ی سلامتی در دنیا، چهار چیز است: کم سخن گفتن، کم خوابیدن، کم راه رفتن و کم خوردن.
فاطمی:
همانطور که بسیاری از کلمات در فارسی معناهای متعدد دارند مثل «شیر»، در عربی نیز اینگونه است. معنای معروف «مشی» راه رفتن است اما همین کلمه با اندک تفاوت در تلفظ، معنای دیگر دارد. لغتنامه ی دهخدا این واژه را دقیقا به «داروی مسهل» معنا کرده است.
یکی از راه های درمان در قدیم خوردن داروهای اسهال آور بود؛ چون معتقد بودند با این کار، معده و روده شستشو می شود. اما برخی مردم افراط می کردند. ابوعلی سینا در کتاب قانون به تفصیل در مورد خوردن مسهل به منظور درمان سخن گفته است و زیاده روی در آن را نکوهش کرده است. (ر. ک: قانون در طب، ابوعلی سینا، ترجمه: عبدالرحمان شرفکندی (هه ژار)، تهران، انتشارات سروش، چاپ 1370، ج 1، ص 450 ـ 463)
این روایت نیز سفارش به کم خوردن آن می کند.
در فارسی نیز در مورد اسهال، «راه رفتن» را به کار می بریم. مثلا می گوییم: شکمش راه افتاد یا زیاد بیرون می رود.
در عربی امروز هم می گویند: «مَشَتْ بطنُه؛ شکمش راه افتاد»
اسلام دین جهاد و شهادت و جنب و جوش و تلاش است. سفارش به کم راه رفتن و تن پروری با روح اسلام سازگاری ندارد.
توضیح بیشتر:
مجلسی اول (درگذشت 1070 ق) در شرح حدیث «دَوَاءُ الْمِرَّةِ الْمشِیّ« گوید:
«المشیّ» أی المسهل، لأنه یبعث شاربه على المشی؛ (روضة المتقین، ج 1، ص 325)
مشی یعنی داروی اسهال آور؛ زیرا سبب می شود خورنده ی آن، راه برود (برای رفتن به توالت).
فیض کاشانی (درگذشت 1091 ق) نیز در توضیح حدیث قبل می نویسد:
«المشیّ»، بکسر الشین المعجمة و تشدید الیاء، الدواء المسهل سمی به لأنه یحمل شاربه على المشی و التردد إلى الخلاء «فعیل» من المشی؛ (وافی، ج 6، ص 609)
«مشیّ»، به کسر شین نقطه دار و تشدید یاء، داروی اسهال آور است. دلیل این نام گذاری آن است که سبب می شود خورنده ی آن راه برود و به توالت تردد کند. بر وزن «فعیل» است و از «مشی» گرفته شده است.
