دانشمند بین الملل شیخ الرئیس ، ابو على حسین بن عبد اللّه، معروف به ابن سینا (درگذشت 428 ق) در مورد امام علی(ع) چنین می گوید:
«شریف ترینْ انسان و عزیزترینِ انبیا و خاتم رسولان ، به مرکز حکمت و فلک حقیقت و خزانه عقل (امیر مؤمنان) فرمود : "اى على! هرگاه دیدى مردم با انواع کارهاى خوب به خدایشان تقرّب مى جویند ، تو با انواع عقل ، به خدا تقرّب جو ، که از آنان، سبقت خواهى گرفت".
و این چنین خطاب، جز در مورد چون او بزرگى، راست نیامدى که او در میان خلق ، چنان بود که معقول در میان محسوس . چنان که خاتم رسولان به وى فرمود : "اى على! جان خویش را در راه کسب معقولات، به زحمت انداز ، آن گونه که مردمان ، جان خود را در فراوانى عبادات به زحمت مى افکنند، که بدین گونه بر همگان ، سبقت جویى".
لاجَرَم ، چون با دیده بصیرت عقل ، مُدرک اسرار گشت ، همه حقایق را دریافت و به دیدن، حکم داد و از این جا بود که گفت : "اگر پرده برداشته شود ، بر یقین من افزوده نگردد".
هیچ دولت، آدمى را زیادت از ادراک معقول نیست. بهشتى که به حقیقتْ آراسته باشد ، به انواع زنجبیل و سلسبیل ، ادراک معقول است و دوزخ با عقاب و اَشغال ، متابعت اَشغال جسمانى است که مردم ، در بند هوا افتند و در جحیم خیال بمانند».
منبع:
معراج نامه، ص 94.