به قلم مدیر سایت
می گوییم: زندگی زرتشت از همه جهت در ابهام است: هزاره ی تولد، مکان تولد، سخنان، رفتار، آموزه ها، آرامگاه و…
دوست گرامی جناب بهرام مبارکه در پاسخ به این ایراد، سخن جعفری را نقل کرده است:
«ما را کاری با نشست و برخاست، رفت و آمد، خواب و خوراک، پوشاک و خانه ی او (زرتشت) نیست. زیرا روش زندگی کردن روزانه ی هر کس و هر زمان، بسته به خود او و مکان و زمانش است. ما پیامش را می خواهیم که شاهکار جاودانی ست و زمان و مکان نمی شناسد. خوشبختانه آن پیام را از آغاز تا پایان در دست داریم. ما را پیام او بس است.» (هفتاد و هفت بهار، ص 62)
جواب:
اگر ابهام در زندگی زرتشت منحصر در خواب و خوراک، و پوشاک و خانه و اموری از این دست بود، آگاهی از آنها اهمیت نداشت اما ابهام، اساسی تر از اینهاست. اگر نویسنده ی کتابِ در دستم را بیژن معرفی کنم اما بگویم: نمی دانم او صد سال پیش می زیسته یا شش هزار سال پیش، هیچکس نسبت دادن چنین کتابی به بیژن را نمی پذیرد.
در مورد زرتشت نمی دانیم که آیا در هزاره ی اول پیش از مسیح می زیسته یا هزاره ی ششم! ده سال و بیست سال و حتی صد سال اختلاف در تاریخ حیات یک شخصیت تاریخی کهن، اهمیت ندارد اما وقتی پای چند هزار سال در میان باشد، هیچ کتاب و سخنی را نمی توان با اطمینان خاطر به او نسبت داد.
ممکن است گفته شود: اگر نتوانیم کتاب گات ها را به زرتشت نسبت دهیم، محتوای آن، بسیار مفید و سودمند است و همین ما را بس.
اگر گوینده و نویسنده، اهمیت ندارد، چرا خود را پیرو زرتشت می دانید؟ بگویید: ما پیرو هر حرف خوب هستیم از هر دینی باشد. بی جا نخواهد بود که بگوییم: امروزه زرتشتی واقعی وجود ندارد.
در ضمن این ادعا که کتاب زرتشت کامل به دست ما رسیده نادرست است. بنا به گفته ی خود زرتشتی ها روزگاری کتاب زرتشت را بر دوازده هزار پوست گاو می نوشتند اما اکنون گات های 23 صفحه ای به ما رسیده است هرچند به دلیل دشواری ترجمه، دستمان از رسیدن به محتوای همین مقدار نیز کوتاه است.
با آقای بهنام مبارکه مدیر نشر فروهر و نویسنده «هفتاد و هفت بهار»
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
