به قلم مدیر سایت
یکی از کارهای زرتشتی ها فلسفه درست کردن برای آیین ها و برنامه های دینیشان است؛ فلسفه بافی هایی که در بسیاری مواقع هیچ مدرکی برای آنها ارائه نمی کنند.
گاه انبار (یا گاهنبار یا گَهَنبار) مرکب از دو کلمه ی «گاه» و «انبار» است. لذا موبد مهرداد (بهزاد) نیک دین، فلسفه ی جشن های گاهانبار را مربوط به «زمان انبار» کردن محصولات کشاورزی می داند و این جشن ها برای سپاس گزاری از درگاه الهی است.
در مجله فروهر، شماره 472 (آذر و دی 1395)، ص31 از قول موبد مهرداد نیک دین آمده است:
«گاه انبارها یا جشنهای شش گانه ماهانه، چنانچه از نام آن نیز پیداست، جشنهایی بوده که در زمان انبار کردن محصولات کشاورزی و به خاطر قدردانی و سپاس به درگاه خداوند بزرگوار انجام می شده.»
ایرادهای این ادعا
کسی که مطلب بالا را بدون دقت لازم، بخواند، چه بسا تصور کند این جشن ها چقدر بجاست و چه فلسفه ی جالبی دارند! اما با مختصر بررسی متوجه می شویم که چنین فلسفه بافی نادرست است.
یک) در مجله ی مذکور، در ص 32 از کتاب دیدی نو از دینی کهن، ص 181 ـ 182 ایام گاه انبار اینگونه نقل شده است:
10 تا 14 اردیبهشت، 8 تا 12 تیر، 21 تا 25 شهریور، 20 تا 24 مهر، 10 تا 14 دی و 25 تا 29 اسفند.
دو) در ادعای موبد نیک دین تعیین نشده که مراد، زمان انبار کردن کدام محصول کشاورزی است. همه ی محصولات کشاورزی در یک زمان به دست نمی آیند تا در زمان انبار کردن آنها در سراسر ایران جشن گرفته شود.
سه) فرض می کنیم مراد مهم ترین محصول کشاورزی یعنی گندم است. اما مگر گندم در همه ی ایران همزمان به دست می آید تا در زمان انبار کردن آن، در همه جا جشن گرفته شود؟! زمان برداشت گندم در جاهای مختلف متفاوت است.
در حال حاضر در ایران که کوچک شده، برداشت گندم از اوایل بهار (در مناطق گرمسیری) آغاز شده و تا اواخر تابستان (در مناطق سردسیری) ادامه می یابد.
استان قم به این کوچکی، بعید نیست زمان درو گندم در قسمت شمال آن و جنوب شرقی، یک ماه تفاوت باشد.
پس چگونه می توان روزی را در سراسر ایران به عنوان روز انبار کردن محصول کشاورزی، جشن گرفت؟!
دو ماهنامه فروهر، ش 472 ص 31