در سایت دفتر فرهنگ معلولین، کتاب راه راستی اینگونه معرفی شده است:
به قلم محمد نوری/ 17 مرداد 1396
کتابی به قلم آقای سید حسن فاطمی (موحد) چند ماه است منتشر شده و در اختیار اصحاب فکر و خرد قرار گرفته است. مشخصات مأخذشناسی این اثر اینگونه است:
راه راستی: بررسی و نقد باورهای زرتشتیان و باستان ستایان، سید حسن فاطمی (موحد)، قم، همای غدیر، 1396، 319ص.
آقای فاطمی از پژوهشگران فعال در شیعه پژوهی و دارای خدمات قابل توجه در عرصه اطلاع‌رسانی دینی است. همانطور که در مقدمه متذکر شده، مطالعه درباره زرتشت و زرتشتیان را از هشت سال پیش آغاز کرده است. سیر تحولات این بخش از فعالیت‌های خود را در مقدمه همین کتاب گزارش نموده است.
این کتاب چند ویژگی مهم دارد: اول اینکه نویسنده همچون بسیاری از مؤلفین اقدام به نوشتن فصل‌های این کتاب نکرده است. بلکه ابتدا مطالب خود را روی پایگاه اینترنتی می‌گذاشته و پس از مدتی با بازنویسی و آماده سازی آنها، کتاب حاضر را فراهم آورده است.
در واقع این کتاب، بازنویسی و کتابت مجدد مجموعه مباحثی است که به صورت فایل اینترنتی بوده است. چند دهه گذشته تبدیل شفاهیات به اثر مکتوب رواج داشت و اکنون تبدیل نوشته‌های مجازی و الکترونیکی به کتاب کاغذی رواج یافته است.
نوشته و کتاب الکترونیکی E-BOOK اقتضائات خاص خود را دارد و تبدیل آن به کتاب معمولی و قابل انتشار برای عموم مردم، مهارت و توانایی‌های خاص می‌طلبد.
آقای فاطمی سه سامانه «وبلاگ حسن آباد جرقویه»، «وبلاگ گفت‌وگو با زرتشتیان» و «سایت گفت‌وگو با زرتشتیان» (آدرس هر سه پایگاه در کتاب راه راستی، ص7 آمده است) را تأسیس کرد و شروع به مباحثه و تعاطی فکری با نخبگان و برخی صاخب نظران زرتشتی و نیز با باستان گرایان افراطی نمود. سپس این مباحث را بازنویسی و کتاب حاضر را ساخت.
ویژگی دوم این کتاب ساختار آن است. یکصد و نود و هفت پرسش درباره ابعاد و مسائل مختلف زرتشت و زرتشتیان همراه با پاسخ‌های آنها آورده است. این پرسش و پاسخ‌ها در دوازده فصل سامان یافته است. سرفصل‌ها عبارت‌اند از: دین و دینداران، زرتشت، اوستا، نمادها و آیین‌ها، نژاد پرستی، زن و ازدواج، ایران باستان، دوره اسلامی ایران، برده و برده داری، حیوانات، مردگان و گوناگون.
ویژگی سوم این کتاب، رویکرد انتقادی آن بر زرتشتیان و باستان ستایان است؛ البته مؤلف از منظر و دریچه تشیع به نقد باورها، آداب و رسوم، روابط اجتماعی و مسائل دینی آنان پرداخته و کتاب سراسر دیدگاه‌های شیعه نسبت به آراء و مسائل زرتشتی است.
لازم است یادآور شوم، مؤلف درصدد نبوده، استدلال‌های دفاعی متفکران و مدافعان زرتشت را منعکس کند. زیرا بسیاری از باورها و آداب و پنداشت‌های زرتشتی‌ها که به نظر ما بطلان آنها معلوم و بدیهی است، اما از منظر خودشان مقبول و مستدل است. همانطور که از عنوان کتاب بر می‌آید این کتاب نقد باورهای زرتشتیان است و می‌توان آن را در زمره مطالعات تطبیقی اسلام و زرتشت داشت. اما انتظار خواننده باید در همین محدوده باشد و فراتر از آن نرود.
ویژگی چهارم این اثر مستند بودن آن به منابع اصیل است. فهرست منابع پایانی کتاب گویای این است که از حدود دویست منبع استفاده شده و در هر زمینه و ذیل هر ادعایی، اسناد آن معرفی گردیده است.
پنجمین ویژگی که می توان برای کتاب راه راستی برشمرد آن است که نویسنده هنگام نقل مطالب، خود کتاب‌ها را دیده است یا در نرم‌افزاری که متن کامل آن آمده، خوانده و اگر نقل با واسطه بوده، از واسطه نام برده است.
مهمترین قوت‌های این اثر را برشمردیم و ساختار و ماهیت آن را معرفی کردیم، در ادامه لازم است به پاره‌ای از ضعف‌های احتمالی آن هم بپردازیم:
پرسش خوانندگان به ویژه عالمان و متفکران زرتشتی که پرسش هایی را مطرح کرده اند یا از آنان سؤال شده، معرفی نشده‌اند و مؤلف، حداقل می‌توانست در پاورقی این شخصیت‌ها را معرفی کند.
دومین اشکال و ضعف این اثر، عدم مرزبندی بین پاسخ‌های پرسش شوندگان و مطالب مؤلف است. به طوری که در پاسخ‌ها مطالبی که پاسخ دهنده گفته با مطالبی که آقای فاطمی نوشته مرزبندی وجود ندارد.
نکته دیگر اینکه اگر مقدمه علمی جامع درباره سیر مطالعات درباره زرتشت و نقدنگاری‌ها بر عقاید و آداب و رسوم زرتشتی در ابتدا آورده می‌شد و سیر تحولات مطالعات تطبیقی اسلام و زرتشت را نشان می‌داد، بسیار بر غنای کتاب می‌افزود.
همچنین لازم می‌بود مأخذشناسی در همین موضوع در پایان کتاب می‌آمد و به معرفی آثار در این باره می‌پرداخت.
به رغم پاره‌ای از اینگونه ضعف‌ها که هر اثری از آن خالی نیست، کتابی یکدست، با قلم روان و قابل فهم همگانی است و برای جوانانی که می‌خواهند در این حوزه اطلاعاتی داشته باشند مؤثر و سودمند است.
مؤلف محترم این اثر شخصیتی خدوم و پرتلاش در عرصه‌های مدنی است؛ بدون چشم داشت و انگیزه مادی همواره در فکر برداشتن بار از دوش آسیب دیده یا مساعدت به انسان‌های آبرومند و بی‌بضاعت است. بر اساس شعر «تو نیکی می‌کن و در دجله انداز / که ایزد در بیابانت دهد باز»، فکر نشود خدمات و تلاش‌های نیک شما از نظرها مخفی است، خداوند و نیز انسان‌ها، این زحمات را می‌بینند و حداقل در دل دعا می‌کنند.
آقای فاطمی به عنوان مشاور دفتر فرهنگ معلولین خدمت می‌کنند، و به منظور تقدیر و تشکر از خدمات ایشان به دفتر فرهنگ معلولین گزارشی از این اثر را روی سایت دفتر منتشر می‌کنیم؛ تا بلکه از زحماتش تشکری کرده باشیم.
البته از آقای فاطمی استدعا می‌نماییم در چاپ بعد، مباحثی درباره نیکوکاری به انسان‌های دارای معلولیت و بی‌بضاعت و آسیب دیده به کتابشان بیفزایند؛ زیرا جوهره زرتشت، نیکوکاری است و گفتار نیک، اعمال نیک و اندیشه نیک اساس آن می‌باشد. چنین دینی حتماً درباره معلولین توصیه‌هایی دارد.
