تهیه: سید محمد ناطقی
برخی مسلمانان اقدام به ختنه ی دختران می کنند و این کار را مستحب می دانند و این رفتار سبب خرده گرفتن برخی افراد نسبت به اسلام شده است هرچند عمل مسلمانان را نمی توان به پای اسلام گذاشت.
به منظور دست یافتن به فتوای علما در این زمینه، فتواهای مراجع تقلید را جستجو کردم اما تنها به دیدگاه چند تن از فقیهان در این زمینه دست یافتم. از فقیهان دیگر نیز استفتا کرده ام اما هنوز پاسخ کتبی نرسیده است. با رسیدن پاسخ ها، به همین نوشته افزوده خواهند شد.

آیت الله سیستانی
پرسش: آیا ختنه دختران واجب است یا فقط مستحب و سنت است ؟
پاسخ: اگر منظور از ختنه دختر بریدن پوسته عضو جنسی زن (خروسه) باشد، صحیح آنست که این کار سنت شرعی نیست، بلکه در صورتی که به دختر آسیب برساند حرام می باشد .
و اما قطع خود عضو جنسی زن و یا قطع قسمتی از آن به یقین جنایتی در حق دختر محسوب می شود و برای والدین هیچگونه مجوّزی در اقدام به آن وجود ندارد .

آیت الله مکارم شیرازی
 پرسش: ختنه کردن دختران که در بعضی از مناطق مرسوم است چه حکمی دارد؟
پاسخ : ما فتوا به منع آن داده ایم.

آیت الله صانعی
از طریق سایت آیت الله صانعی در مورد ختنه ی دختران پرسیدم و با ایمیل جواب دادند. عین سوال و جواب چنین است. ظاهرا جواب ارسالی، نوشته ای به قلم آیت الله صانعی است که کپی آن به عنوان برایم فرستاده اند.
پرسش: با سلام؛ از نظر معظم له آیا ختنه دختران مستحب است ؟ .
پاسخ: بسمه تعالی
با عرض سلام؛
ج ـ ختنه دختران، و یا به تعبیر روایات منقوله به طرق امامیه و عبارات فقهای امامیه، خفض الجواری ـ همان خفض دختران که در سؤال آمده ـ سنت و مستحب نبوده و نمی باشد و دو صحیحه عبداللّه بن سنان و ابی بصیر مرادی بر نفی سنت بودن ختان نسبت به دختران و اختصاص نسبت به پسران، دلالت و گویایی روشن و واضحی دارند، و حجت مسلمه و دلیل فقهی محکم و معتبر بر آن می باشند، و چگونه حجت بر آن نباشد با این که همه روات آنها تا امام معصوم(علیه السلام) عادل، و حجیت چنین روایاتی را همه علما قبول داشته و دارند، و از این گونه روایات تعبیر به صحیحه می شود.
و در صحیحه مرادی که از امام باقر(علیه السلام) است آمده: «أما السنه، فالختان علی الرجال ولیس علی النساء»، اما سنت، پس ختان برای مردان و رجال است و بر زنان سنت نمی باشد.
و شبیه به همین معنا در صحیحه ابن سنان از امام صادق(علیه السلام) آمده: «ختان الغلام من السنه وخفض الجاریه لیس من السنه»، ختنه شدن پسران از سنت، و خفض دختران (ختان آنها) از سنت نبوده و نمی باشد.
و نیز موثقه مسعده بن صدقه از امام صادق(علیه السلام)، و روایت فضل بن شاذان از امام رضا(علیه السلام) بر نفی سنت بودن آن نسبت به دختران و زنان دلالت و گویایی دارد لیکن در موثقه به نحو منطوق که فرمود: «خفض النساء مکرمه ولیس من السنه ولا شیئاً واجباً»، حفض دختران و زنان مکرمه است؛ یعنی سبب حُسن آنها و بزرگواری آنها نزد شوهرانشان می باشد، و نه از سنّت است و نه چیزی که واجب باشد.
و روایت فضل به نحو مفهوم مقابله که فرمود: «والختان سنه واجبه للرجال ومکرمه للنساء» ، ختنه یک سنت واجب و لازم بر رجال است و مکرمه ای برای زنان. و ناگفته نماند که مکرمه که در مقابل سنت آمده، گویای آن است که از نظر اسلام و شرع مبین، مورد طلب و خواست و رجحان و استحباب نبوده بلکه همان گونه که از معنای آن بر می آید، یک امر مردمی و خواسته افراد در زمان ها و مکان ها بوده و جهتش هم همان حُسن و زیبایی و کرامت نزد شوهر می باشد.
 نتیجتاً می توان گفت مسئله مکرمه، در اخبار و احادیث هم خبر دادن از همان امر عرفی بوده، نه بیان یک مکرمه اسلامی، و الا حتماً می بایست به عنوان سنت معرفی می گشت؛ چون اگر آن حُسن و کرامت اسلامی نیز بود، یعنی اسلام آن را قبول داشته و آن را همگانی و در همه ازمنه پذیرا شده بود، قطعاً مستحب و سنت می شد.
 این بود مقداری از بحث در مسئله خفض دختران والا همه بحث های آن و بیان شواهد و قرائنِ گویای عدم استحباب و عدم سنت بودن آن، فرصت مفصل و بحث های طولانی تری را می طلبد که از حوصله یک سؤال و جواب، خارج است.
و این جانب به نوبه خود بسیار متأسفم که چرا سنت نبودن و عدم استحباب آن، مورد اجماع علمای اسلام قرار نگرفته، و به عنوان یک فرهنگ و روش برای مسلمانان، حداقل در زمان فعلی قرار نمی گیرد؛ چون وجوب آن فضلاً عن استحبابش حتی اگر از نظر فقهی و حکم اولی آن، فی حدّ نفسه قابل اثبات باشد، با توجه به هر یک از جهات ذکر شده در سؤال؛ مانند بروز ناهنجاری های فردی و اجتماعی (یعنی مفسده ها و ضررها) که منجر به حمله به اسلام و احکام نورانی آن می گردد، و مانند آنچه در بند 4 (یعنی ضرر داشتن) وبند 5 (یعنی مترتب نشدن مناط و علّت و فایده و…) چه رسد به همه آنها، به خاطر آن امور و آن شرایط باید قائل به حرمت و عدم جواز در این گونه زمان ها شد.

آیت الله نوری همدانی
سؤال شما از دفتر: باسلام. از نظر معظم له آیا ختنه دختران مستحب است؟
جواب معظم له: بسمه تعالی
سلام علیکم. استحباب آن ثابت نیست.