*باستان پژوه رضا مرادی غیاث آبادی با تحقیقاتی که بر چارتاقی ها انجام داده، به این نتیجه رسیده است که آنها کاربرد تقویمی داشتند و آتشگاه نبوده اند. به وسیله ی این بناها ابتدای هر فصل سال را تشخیص می دادند. به عبارت دیگر این بناها عبادت گاه زرتشتیان نیستند بلکه نوعی تقویم های آفتابی اند.
برای نشان دادن این کارکرد، چارتاقی های متعدد را مورد بررسی قرار داده است و نتیجه ی پژوهش خود را در کتابی با عنوان «بناهای تقویمی و نجومی ایران» منتشر ساخته است. او با تهیه ی تصاویر و نقشه های متعدد، نشان داده است که این بناهای کهن برای نشان دادن هر فصل چگونه عمل می کنند.
نظر به سالم تر بودن دو چارتاقی نیاسر (در چهل کیلومتری غرب کاشان) و بازه ی هور (سمت چپ جاده ی نیشابور ـ تربت حیدریه، کمی پایین تر از روستای رباط سفید) گزارش تحقیق خود بر این دو بنا را با تفصیل نگاشته است و در مورد بازه ی هور به این نتیجه رسیده است که این چارتاقی ابتدای هر ماه را نیز نشان می دهد.
شناسنامه کتاب:
بناهای تقویمی و نجومی ایران (رصدخانه‌های ایران)، رضا مرادی غیاث‌آبادی، تهران، نوید شیراز، چاپ اول، 1383 ش.
لینک مرتبط:
هیچستان
