*در نهج البلاغه از قول امام علی(ع) نقل شده که زنان ناقص العقل هستند. چند نکته در این زمینه قابل ذکر است:
الف) کجا امام علی(ع) فرموده که عقل مردان کامل است؟ اگر کسی گفت: فلان شخص آدم بدی است، مگر از آن استفاده می شود که شخص دیگر خوب است؟ نهایت استفاده آن است که مردان عاقل ترند.
ب) اگر جمله ی «زنان نواقص العقول هستند» را با عبارت دیگر بگوییم پذیرش آن آسان تر خواهد شد: «مردان از زنان داناترند»
طبیعیست کسی که بیشتر در جامعه باشد، داناتر می شود. حدس می زنم این را خود زن ها نیز قبول دارند. مثلا برای حل اختلاف های خانوادگی، هم زنها و هم مردها ترجیح می دهند نزد مرد بزرگتر بروند نه زن بزرگتر.
حتی اگر خود زنها باهم اختلاف پیدا کنند داوری مرد را پذیراترند تا داوری زن را. چرا؟ چون مردان را داناتر می دانند.
ج) ممکن است گفته شود: زنان بزرگی مثل حضرت فاطمه(س) را سراغ داریم که از مردان داناترند.
پاسخ آن است که قوانین و قواعد روانشناسی و اجتماعی، کلیّت ندارند. همینکه چیزی هفتاد هشتاد درصد درست بود به صورت قانون در می آید. مثلا در روانشناسی رشد می خوانیم: بچه در یکسالگی فلان تعداد کلمه را تلفظ می کند.
روان شناس ها بررسی کرده اند که هفتاد هشتاد درصد بچه ها در یک سالگی این تعداد کلمه را تلفظ می کنند. لذا آن را به صورت قاعده در آورده اند و این به معنای این نیست که همه ی بچه ها چنینند.
ما در عصر خودمان زنانی را دیده یا شنیده ایم که دانایی آنها خیلی بیشتر از مردان است اما اینان درصد بالا را تشکیل نمی دهند.
یادآوری:
یک) آنچه نوشتم برای کسانی که از سن و تجربه ی بیشتر برخوردارند، قابل فهم تر است.
دو) این حدیث هشتادمین خطبه ی نهج البلاغه است اما زنجیره ی سند تا امام علی(ع) ندارد. نرم افزار درایة الحدیث، نسخه ی 2/1 آن را ضعیف خوانده است.