*ضعف مهم دین زرتشتی، معلوم نبودن عصر زرتشت است. این ضعف بزرگ، موبد اردشیر خورشیدیان ـ رئیس انجمن موبدان تهران ـ را واداشته تا با تعیین تاریخی برای تولد زرتشت، تصریح کند که “همه ی زرتشتیان جهان” این تاریخ را پذیرفته اند.
اگر او دروغ نگوید، دست کم اشتباه می کند. می نویسد:
«در بین پیروان اشو زرتشت اختلافی نیست و همه زرتشتیان جهان تاریخ تولد اشوزرتشت را روز ششم فروردین ماه 1768 سال پیش از میلاد می دانند و از دید ما و همه مذاهب، باور ما در مورد کیش خودمان مهم است و بس.» (پاسخ به پرسشهای دینی زرتشتیان، اردشیر خورشیدیان، تهران، فروهر, چاپ دوم، 1387ش، ص 17)
در اینجا دیدگاه چند تن از زرتشتیان برجسته را در مورد تاریخ ولادت زرتشت، می آوریم:
دکتر جهانگیر اوشیدری
دکتر جهانگیر اوشیدری ـ رئیس سابق انجمن موبدان تهران ـ در مقدمه ی کتاب «دانشنامه مزدیسنا» تحت عنوان «زمان زرتشت» فقط به نقل اقوال در مورد زمان تولد زرتشت می پردازد و هیچ تاریخی را ترجیح نمی دهد. می نویسد:
«در سده های چهارم و سوم پیش از میلاد مسیح نیز اختلاف نظر فاحشی در باره زمان زرتشت موجود بوده، و این نشانگر آن است که دوران حیات زرتشت از آن روزگاران نیز آنقدر دور بوده که حتی فلاسفه و پژوهندگان یونانی هم… با روایات گوناگون روبرو بوده اند. برخی تاریخ سنتی را ملاک قرار می دهند که البته امروزه با پیشرفت علم لغت شناسی طرفداری ندارد.
افلاطون که از ستایندگان زرتشت بوده روزگار او را 6000 سال قبل از میلاد می دانست. خسانتوس بین 6000 تا 6500 سال پیش از لشکرکشی خشایارشاه به یونان؛ و چون لشکرکشی وی به سال 480 پیش از میلاد بوده بنابراین زمان زرتشت به حدود 6480 سال پیش از مسیح می رسد.» (دانشنامه مزدیسنا، جهانگیر اوشیدری (درگذشت 1383ش)، تهران، نشر مرکز، چاپ پنجم 1389، ص 33)
دکتر اوشیدری سپس بدون ترجیح هیچ تاریخی، آنچه را ذبیح بهروز تعیین کرده نقل می کند که در سال 1331 شمسی 3720 سال از ولادت زرتشت می گذشته است.
همچنین موبد اوشیدری نوشته است:
«زمان و قدمت اوستا بسته به تعیین زمان زرتشت ]است[ که هنوز آن طوری که باید با دلایل تاریخی روشن نشده است.» (دانشنامه مزدیسنا، ص 35)
«زمان اوستا همچون زمان زرتشت به درستی تحقیق و تعیین نشده.» (دانشنامه مزدیسنا، ص 37)
دکتر کورش نیکنام
موبد دکتر کورش نیکنام، عصر زرتشت را 8600 سال پیش می داند. او در سایت شخصی خود چنین نوشته است:
«اکنون می توانیم بیگمان زمان پیدایش اشوزرتشت را در حدود 8600 سال پیش بدانیم.»
جمشید کاووس جی کاتراک
جمشید کاووس جى کاتراک ـ پژوهشگر زرتشتی و از پارسیان هند ـ مى نویسد:
«برخى از پژوهندگان درباره زمانزرتشت دچار سرگردانى شده اند و چون دستشان به جایى بند نشده، به ناچار دنبال پندارو خیال رفته اند… راه درست رفتن و به نتیجه رسیدن این است که گفته ها و نوشته هاىدانشمندان پیش از ( میلاد ) مسیح یونان را که حدود 2500 سال از ما جلوتر بوده اند واز زرتشت و زمان او بهتر آگاهى داشته اند، بررسى کنیم». (زمان زرتشت، ص 18 ـ 19)
در واقع رسماً سخن تاریخنگاران یونان باستان را می پذیرد .
یونانی هم که زرتشت را 8400 سال پیش میدانند. ( یعنی 6000 سال پیش از افلاطون )
ارداویراف و بندهشن
استاد ابراهیم پورداوود نظرات زرتشتیان را بیان می دارد:
اردیویراف نامه و برخی از کتب زرتشتیان زمان زندگی زرتشت را 300 سال پیش از حمله اسکندر معرفی کرده اند .
در بندهشن آمده است 258 سال پیش از برهم خوردن سلطنت هخامنشیان …» (گاتها کهن ترین بخش اوستا, ابراهیم پورداود، تهران، انتشارات اساطیر، چاپ اول ، 1378ش، ص 46 – 51)
دکتر مانک جی نوشیروان جی دهالا
دکتر مانک جی نوشیروان جی دهالا می نویسد:
«تاریخ پیدایش این پیامبر بزرگ ایرانی نیز به درستی بر ما معلوم نیست.» (خدا شناسی زرتشتی، دکتر مانک جی نوشیروان جی دهالا، برگردان: موبد رستم شهزادی، ص 15)
موبد اردشیر آذر گشسب
موبد اردشیر آذر گشسب می نویسد:
«در آغاز این گفتار باید اعتراف نمایم که ما هنوز به تاریخ درست ظهور زرتشت دسترسی نداریم.» (مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان، ص 16)