*زرتشتیان در گذشته، اموات را در دخمه می گذاشتند تا خوراک پرندگان لاشه خوار شوند. از دوست بزرگوارم موبد مهران غیبی خواستم تا برایمان بنویسند که امروزه زرتشتیان با جنازه ها چه می کنند. ایشان متن زیر را برایم ارسال کرد. کمال تشکر را دارم.
در روش دخمه گذاری، چند شرط بایست باشد. یکم- پرنده لاشخوار در کمتر از سه روز گوشت لاشه را بخورد. دوم- باد از روی دخمه به گذرگاه مردم، چراگاه دام و کشتزار نوزد. از آنجا که این شرطها وجود نداشت، در دهه 1300 خورشیدی انجمن موبدان و انجمنهای زرتشتیان در ایران پس از همپرسگی به این نتیجه رسیدند که لاشه درگذشتگان به خاک سپرده شود.؟
از این روی نمیتوان گفت که آیین کفن و خاکسپاری امروزین یک آیین زرتشتی است ووووو
به هر روی، مرده را با آب و شوینده (صابون و شامپو) میشویند و خشک میکنند. با یک شلوار و پیراهن و سر پوش و یک روپوش سراسری (همگی پارچه نخی سفید) سرتاسری تن مرده را میپوشانند و در یک تابوت فلزی میگذارند.؟
گور از پیش آماده شده است. دیواره آن (به اندازه یک تابوت کمی بزرگتر) با آجر و ملاط آهک ساخته میشود. مرده را بر روی یک تخت آهنی (مشبک با میلگرد میسازند) که به آن «گن» میگویند به تخت پشت خوابانده با همان تخت درون آن صندوقه آجری «دخمه=سردابه» میگذارند. سقف آن را با تخته های سیمانی از پیش ساخته میبندند. درزهایش را هم گچ میگیرند. سپس آن را با شفته آهک پر میکنند.؟
به هر روی هنگامی که کسی میمیرد، نخست «پتت=توبه» از زبانش میخوانند. سه روز نخست، پگاه روز چهارم، روز دهم، روز سی ام و سی و یکم، هرماه در روز درگذشت (تا یکسال) هر سال در روز درگذشت (تا سی سال) آیینهایی انجام میگردند که همگی بر پایه ستایش و نیایش خداوند، دادن راهکار برای درست زندگی کردن و شادی روان استوار است. در فرهنگ همگانی زرتشتیان خداوند و روان در گذشته، از خداباوری، شادی، سیری و سیرابی همچنین داد و دهش خشنود میگردند. از این روی در آیین درگذشتگان که « جشن» (به معنای ستایش و نیایش از ریشه «یزه») نام دارد نخست به ستایش و نیایش خداوند پرداخته میشود، سپس مهمان به میزبان و مهمان به میزبان هدیه هایی میدهند. نوشیدن، خوردن و شاد بودن از آیینهای دیگر جشن است. هر گونه سوگواری، شیون و زاری نکوهیده است. همواره به بازماندگان توصیه میشود که زندگی یک کاروانسرا و مینو سرنوشت آرزو شده است. مرگ زایش در زندگی بهتر و آزاد شدن از زندان تن است.؟