*موبد دکتر اردشیر خورشیدیان ـ رئیس انجمن موبدان تهران ـ در فرهنگستان علوم پزشکی ایران، از طب و بهداشت در زرتشتی سخن گفته است. او تلاش دارد با نقل ناقص تاریخ، رفتارهای گذشته ی زرتشتیان را بسیار منطقی و بهداشتی جلوه دهد. در مورد زنان حائض می گوید:
«در خانه زرتشتیان اطاقی سنگ فرش با تختخوابی جداگانه برای زنان داشتند که زنان در زمان عادت ماهیانه (دشتان) بمدت پنج شب از مردانشان جدا می شدند، که براستی اثر بهداشتی تنی و روانی خوبی داشته است. ای کاش امروزه نیز زنان در این مدت، از هم بستر شدن با زوج خود دوری کنند.» (پاسخ به پرسشهای دینی زرتشتیان، ص 223)
کسی که عبارت بالا را می شنود خیال می کند زرتشتی ها در گذشته چقدر پیشرفته بودند.

اما واقعیت
واقعیت آن است که آمیزش نکردن با زن حائض، تنها یکی از احکام است و بیشتر رفتار زرتشتیان با زنان حائض آمیخته ای از خرافه ها و بعضا ضد بهداشت بوده است. فصل سوم از کتاب «شایست ناشایست» (کتاب احکام شرعی زرتشتیان در عصر ساسانی) به احکام زن حائض اختصاص دارد. برخی احکام در آن را مرور می کنیم:
ـ زن در ایام حیض و پیش از غسل (که دو روز پس از اتمام خون انجام می شود) نباید با آب خود را شستشو دهد. (یعنی در زمانی که بیش از هر زمان دیگر نیاز به رعایت بهداشت دارد)
ـ وقتی که خون شروع شد، لباس بر تنش پاک است اما در آن ایام، اگر لباس جدید بپوشد، آن لباس، ناپاک می شود.
ـ در اتاقی که زن حائض در آن است نباید آتش افروخت (به جز در سرمای شدید) و باقیمانده ی غذای او برای هیچکس حتی خودش قابل استفاده نیست.
ـ ظرف غذا و پارچه و سفره ای که لمس کرده ناپاک است.
ـ اگر زن حائض پا بر بالش و فرش بگذارد، آن دو ناپاک می شوند.
ـ اگر خوراک پخته سه گام با زن دشتان (حائض) فاصله داشته باشد ناپاک می شود.
ـ اگر لباس کسی به بدن زن حائض برخورد کند، لباسش ناپاک می شود و باید با ادرار گاو شسته شود.
ـ اگر دستان خود را با آب شست مرتکب گناه شده، کفاره به او تعلق می گیرد و باید دویست حشره (مثل مورچه و مارمولک که از شرورند) بکشد تا جبران گناه او شود.
ـ اگر به آب و آتش نگاه کند مرتکب گناه شده است.
ـ اگر به خورشید، ماه، ستارگان، چارپا و گیاه نگاه کند و یا با مرد اشو هم سخن شود، گناه کرده و ناپاکی را به آنها منتقل کرده است؛ چون دیو زن حائض بسیار نیرومند و مسری است و در حالی که در بدن حائض است، از طریق نگاه او به چیزهای دیگر سرایت کرده آنها را ناپاک می گرداند.
ـ باید پانزده گام از آب و آتش فاصله بگیرد.
ـ زن زائو هم تا هر زمان که خون از او آید و لک بینی کند، حائض به شمار می رود و باید احکام آن را رعایت کند.

منبع:
پاسخ به پرسشهای دینی زرتشتیان، اردشیر خورشیدیان، تهران، فروهر, چاپ دوم، 1387ش.
شرح وندیداد، ج 3، ص 1535 به بعد، هاشم رضی، به نقل از شایست ناشایست، با ویرایش.

لینک مرتبط:
تفاوت احکام زن حائض در اسلام و زرتشتی