*به دلیل اهمیت و توجه به عزاداری برای حضرت سیدالشهدا(ع) برخی تصور می کنند که اسلام، دین غم و اندوه است و شرط مسلمانی، غمگین بودن است. در حالی که احادیث ما به شاداب بودن و شاد کردن دیگران نیز اهمیت داده اند.
چند نمونه:
1. پیامبر خدا(ص): هر که برای شاد کردن برادرش، آن گونه که وی را خوش حال می کند با وی دیدار کند، خداوند در روز رستاخیز، او را شادمان می سازد.
2. امام علی(ع): در میانتان خوش رویی و در ملاقاتتان شادمانی را آشکار سازید.
3. امام علی(ع): هنگام روبه رو شدن با برادرانتان، دست دهید و خوش رو و خوش برخورد باشید، تا همگام با جدا شدن از هم، گناهانتان زدوده شود.
4. یونس شیبانی: امام صادق(ع) فرمود: «با یکدیگر شوخی هم می کنید؟». گفتم: کم. فرمود: «این گونه نباشید؛ زیرا شوخی، از خوشخویی است و تو بدان وسیله، برادرت را شاد می سازی. پیامبر خدا(ص) برای این که کسی را شاد کند، با او شوخی می کرد».
5. امام باقر(ع): هر کس نیت روزه کند، سپس بر برادرش وارد شود و او از وی بخواهد که نزدش افطار کند، باید افطار نماید و او را شاد سازد. برای او به ازای آن یک روز، ده روز روزه محسوب می شود.
6. امام باقر(ع): از جمله گفتگوهای خدا با بنده اش موسی(ع) این بود: «مرا بندگانی است که بهشتم را ارزانی شان می کنم و آنها را در آن جا فرمان روا می کنم».
گفت: پروردگارا! آنان که بهشتت را نثارشان می کنی و در آن، فرمان روایشان می سازی، کیانند؟
فرمود: «هر کس که مؤمنی را دل شاد کند».
7. امام صادق(ع): خداوند به داوود(ع) وحی فرستاد که: «همانا یکی از بندگانم کار نیکی به جا می آورد و من بهشتم را ارزانی او می کنم». داوود(ع) گفت: پروردگارا! آن نیکی چیست؟
فرمود: «بنده با ایمان مرا، هر چند به دانه خرمایی خوش حال می کند».
داوود(ع) گفت: پروردگارا! آن که تو را شناخت، بر اوست که امیدش را از تو نگسلد.
8. امام صادق(ع): هر که را خوش آید که خداوند، حوریان را به ازدواجش در آوَرَد و تاجی از نور بر سرش بنهد، می بایست برادر مؤمنش را شادمان سازد.
9. پیامبر خدا(ص): برترین کارها پس از انجام دادن واجبات، خوش حال کردن مؤمن است.
10. از پیامبر خدا(ص) پرسیده شد: برترین کارها کدام است؟ فرمود: «این که برادر مؤمنت را شادمان سازی یا قرضش را بپردازی یا به وی غذایی بخورانی».
11. عبداللَّه بن سنان گوید: امام صادق(ع) از من پرسید: پاداش کسی که مؤمن را شاد می کند، چیست؟ گفتم: فدایتان شوم! ده حسنه.
فرمود: «آری، به خدا سوگند چنین است و بلکه هزار هزار حسنه».
12. امام باقر(ع): خداوند عزّ وجلّ کسی را که در میان جمعی، بدون ناسزا گویی شوخی کند دوست دارد.
13. پیامبر خدا(ص): دو مسلمانی که با هم ملاقات کنند و دست بدهند و هر یک در چهره دیگری بخندد و جز برای خدا چنین نکنند، از هم جدا نمی شوند مگر آن که هر دو تن، بخشیده شوند.
14. امام علی(ع): خوش برخوردی، برادری را استوارتر می کند.
15. امام علی(ع): پدیدآورنده دوستی، خوش رویی است.
16. پیامبر خدا(ص): هر کس مؤمنی را خوش حال کند، خداوند را خوش حال می کند.
17. امام صادق(ع): هر مسلمانی که در ملاقات با مسلمان دیگری، او را شاد کند، خداوند عزّ وجلّ شادمانش خواهد کرد.
18. پیامبر خدا(ص): هر کس برادر مسلمانش را با کلمه ای لطف آمیز بنوازد و گرفتاری و اندوه را از او بزُداید، تا زمانی که چنین کند، پیوسته، در سایه گسترده رحمت خداوند است.
19. امام کاظم(ع): هر کس مؤمنی را شاد کند، خداوند در روز رستاخیز، او را بسیار دل شاد خواهد کرد.
20. پیامبر خدا(ص): محبوب ترین کارها در پیشگاه خدا، شادی ای است که به مؤمن برسانی، گرسنگی اش را بر طرف کنی و اندوهش را بزدایی.
یادآوری:
شاد کردنی که در اسلام به آن بیشتر سفارش شده، شاد کردن از طریق حل مشکلات مردم است.
متن عربی احادیث با منبع:
1. رسول الله(ص): مَن لَقِی أخاهُ بِما یسُرُّهُ لِیسُرَّهُ سَرَّهُ اللَّهُ یومَ القِیامةِ. (ثواب الأعمال: ص 151)
2. الإمام علی(ع): أظهِرُوا البِشرَ فیما بَینَکم، وَالسُّرورَ فی مُلاقاتِکم. (مصباح المتهجّد: ص 757 ح 112)
3. الامام علی(ع): إذا لَقیتُم إخوانَکم فَتَصافَحوا وأظهِروا لَهُمُ البَشاشَةَ وَالبِشرَ ؛ تَتَفَرَّقوا وما عَلَیکم مِنَ الأَوزارِ قَد ذَهَبَ. (خصال: ص 633 ح 10)
4. یونسَ الشیبانی: قال أبو عبد اللَّه(ع): کیفَ مُداعَبَةُ بَعضِکم بَعضاً ؟ قُلتُ: قلیلٌ، قالَ: فلا تَفعَلوا، فَإِنَّ المُداعَبَةَ مِن حُسنِ الخُلُقِ، وإنَّک لَتُدخِلُ بِهَا السُّرورَ عَلی أخیک، ولَقَد کانَ رَسولُ اللَّهِ(ص) یداعِبُ الرَّجُلَ یریدُ أن یسُرَّهُ. (کافی: ج 2 ص 663 ح 3)
5. الإمام الباقر(ع): مَن نَوَی الصَّومَ ثُمَّ دَخَلَ عَلی أخیهِ فَسَأَلَهُ أن یفطِرَ عِندَهُ فَلیفطِر، وَلیدخِل عَلَیهِ السُّرورَ، فَإِنَّهُ یحتَسَبُ لَهُ بِذلِک الیومِ عَشرَةُ أیامٍ. (کافی: ج 4 ص 150 ح 2)
6. الإمام الباقر(ع): إنَّ فیما ناجَی اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ بِهِ عَبدَهُ موسی (ع) قالَ: إنَّ لی عِباداً اُبیحُهُم جَنَّتی واُحَکمُهُم فیها، قالَ: یا رَبِّ، ومَن هؤُلاءِ الَّذینَ تُبیحُهُم جَنَّتَک وتُحَکمُهُم فیها ؟ قالَ: مَن أدخَلَ عَلی مؤمِنٍ سُروراً. (کافی: ج 2 ص 188 ح 3)
7. الإمام الصادق(ع): أوحَی اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ إلی داودَ(ع): إنَّ العَبدَ مِن عِبادی لَیأتینّی بِالحَسَنَةِ فَاُبیحُهُ جَنَّتی، فَقالَ داودُ: یا رَبِّ، وما تِلک الحَسَنَةُ ؟
قالَ: یدخِلُ عَلی عَبدِی المُؤمِنِ سُروراً ولَو بِتَمرَةٍ.
قالَ داودُ: یا رَبِّ حَقٌّ لِمَن عَرَفَک أن لا یقطَعَ رَجاءَه مِنک. (کافی: ج 2 ص 189 ح 5)
8. الامام الصادق(ع): مَن سَرَّهُ أن یزَوِّجَهُ اللَّهُ الحُورَ العینَ ویتَوِّجَهُ بِالنّورِ، فَلیدخِلِ عَلی أخیهِ المُؤمِنِ السُّرورَ. (تحف العقول: ص 302)
9. رسول اللَّه(ص): إنَّ مِن أفضَلِ الأَعمالِ بَعدَ الفَرائِضِ إدخالُ السُّرورِ عَلَی المُؤمِنِ. (أعلام الدین: ص 254)
10. سُئِلَ رَسولُ اللَّهِ(ص): أی الأَعمالِ أفضَلُ ؟ قالَ: أن تُدخِلَ عَلی أخیک المُؤمِنِ المُسلِمِ سُروراً، أو تَقضِی لَهُ دَیناً، أو تُطعِمَهُ خُبزاً. (قضاء الحوائج: ص 95 ح 112)
11. عن عبداللَّه بن سنان ـ لَمّا سَأَلَهُ الإِمامُ الصادِقُ(ع) عَن ثَوابِ إدخالِ السُّرورِ عَلی المُؤمِنِ -: جُعِلتُ فِداک، عَشرُ حَسَناتٍ، فَقالَ: إی وَاللَّهِ وألفُ ألفِ حَسَنَةٍ. (کافی: ج 2 ص 192 ح 13)
12. الإمامُ الباقرُ(ع): إنَّ اللَّهَ عَزَّوجَلَّ یحِبُّ المُداعِبَ فِی الجَماعةِ بِلا رَفَثٍ. (کافی: ج 2 ص 663 ح 4)
13. رسول الله(ص): إنَّ المُسلِمَینِ إذَا التَقَیا وتَصافَحا وضَحِک کلُّ واحِدٍ مِنهُما فی وَجهِ صاحِبِهِ، لا یفعَلانِ ذلِک إلّا للَّهِ، لَم یتَفَرَّقا حَتّی یغفَرَ لَهُما. (المعجم الأوسط: ج 7 ص 325 ح 7630)
14. الامام علی(ع): حُسنُ اللِّقاءِ یزیدُ فی تَأَکدِ الإِخاءِ. (غرر الحکم: ج 3 ص 386 ح 4827)
15. الامام علی(ع): سَبَبُ المَحَبَّةِ البِشرُ. (غرر الحکم : ج 4 ص 126 ح 5546)
16. رسول اللَّه(ص): مَن سَرَّ مُؤمِناً فَإِنَّما یسُرُّ اللَّهَ عزّ وجلّ. (حلیة الأولیاء: ج 3 ص 57 الرقم 211)
17. الإمام الصادق(ع): أیما مُسلِمٍ لَقِی مُسلِماً فَسَرَّهُ، سَرَّهُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ. (کافی: ج 2 ص 192 ح 15)
18. رسول اللَّه(ص): مَن أکرَمَ أخاهُ المُسلِمَ بِکلِمَةٍ یلطِفُهُ بِها وفَرَّجَ عَنهُ کربَتَهُ، لَم یزَل فی ظِلِّ اللَّهِ المَمدودِ عَلَیهِ الرَّحمَةُ ما کانَ فی ذلِک. (کافی: ج 2 ص 206 ح 5)
19. الإمام الکاظم(ع): مَن أدخَلَ عَلی مُؤمِنٍ سُروراً فَرَّحَ اللَّهُ قَلبَهُ یومَ القیامَةِ. (کافی: ج 2 ص 197 ح 2)
20. رسول الله(ص): أحَبُّ الأَعمالِ إلَی اللَّهِ سُرورٌ تُدخِلُهُ عَلَی المُؤمِنِ، تَطرُدُ عَنهُ جَوعَتَهُ أو تَکشِفُ عَنهُ کربَتَهُ. (کافی: ج 2 ص 191 ح 11)