*شهید مطهری:
«فکر ملیت پرستى و نژادپرستى فکرى است که مى خواهد ملل مختلف را در برابر یکدیگر قرار دهد. این موج در قرون اخیر در اروپا بالا گرفت. شاید در آنجا طبیعى بود، زیرا مکتبى که بتواند ملل اروپا را در یک واحد انسانى و عالى جمع کند وجود نداشت.
این موج در میان ملل شرقى به وسیله استعمار نفوذ کرد. استعمار براى اینکه اصل «تفرقه بینداز و حکومت کن» را اجرا کند، راهى از این بهتر ندید که اقوام و ملل اسلامى را متوجه قومیت و ملیت و نژادشان بکند و آنها را سرگرم افتخارات موهوم نماید؛ به هندى بگوید: تو سابقهات چنین است و چنان، به ترک بگوید: نهضت جوانان ترک ایجاد کن و «پان ترکیسم» به وجودآور، به عرب- که از هر قوم دیگر براى پذیرش این تعصبات آماده تر است- بگوید: روى عروبت و «پان عربیسم» تکیه کن، و به ایرانى بگوید: نژاد تو آریاست و تو باید حساب خود را از عرب که از نژاد سامى است جدا کنى.» (خدمات متقابل اسلام و ایران، شهید مرتضی مطهری، تهران، انتشارات صدرا، چاپ شانزدهم، 1370، ص 51)